جغرافیای هند

شبه قاره هند در 100 میلیون سال پیش برای خود یک قاره بود که با گذشت زمان به قاره آسیا متصل شد .از برخورد این دو خشکی  رشته کوه های هیمالیا به وجود آمد که جوانترین کوه های جهان  بوده و از یخچال های گسترده آن ،رود های مانند سند به طول 2900 کیلومتر و گنک به طول 2500 سرچشمه می گیرند که بخش وسیعی از شمال هند را مشروب می کنند.آب و هوای هند در قسمت شمالی معتدل است و در جنوب گرم و مرطوب ، در بخش شرقی  هند سرزمین های خشک وجود دارد.

کشور امروزی هند  با پاکستان ، بنگلادش ، نپال،بوتان ،چین و برمه هم مرز است  و جمعیت هند در هنگام استقلال در سال 1947  سیصد و پنجاه میلیون بود که امروزه به بیش از یک میلیارد و 200 میلیون افزایش یافته است. بدین حساب از هر پنج نفر مردم جهان یک نفر هندی است.

زبان و دین : در هند بیش از 18 زبان رسمی وجود دارد که از آن میان هندی و  انگلیسی زبان های  اداری و ملی می باشد . بیش از 80 درصد از مردم  پیرو دین هندو هستند و مسلمانان هم بیش از ده درصد جمعیت را تشکیل میدهند ، سیک ها مسیحیان ، زرتشتیان و بهائیان  هر یک ،پیروانی برای خود دارند.

تمدن دره سند 2700 تا 1900  پیش از میلاد

INDE Histoire – Civilisation de l’Indus (jusqu’en 1700 av JC)

Civilisations disparues La vallée de l’Indus

از هزاره چهارم پیش از میلاد تمدنی در اطراف رود سند  (در شرق پاکستان امروز) شکل گرفت  که هم دوره تمدن سومری در میانرودان است. باستان شناسان انگلیسی در اواخر سده نوزدهم این تمدن ناشناخته را کشف نمودند .در کاوش های  بعدی، در نیمه نخست سده بیستم شهر های مختلفی در اطراف رود سند یافت شد که علیرغم فاصله زیاد با یکدیگر ، شباهت های فراوان میان آنها نشان می دهد کهاین منطقه گسترده از تمون یگانه ای برخوردار بوده است . دوره رونق آن به 2600 تا 1900 پیش از میلاد میرسد که  به دره رود گنگ نیز توسعه می یابد .

 

این تمدن از نظر شهرسازی و معماری در زمان خود بی همتاست: در  میانرودان و مصر ، کاخ فرمانروا و نیایشگاه در مرکز شهر قرار داشته و راه های عبور و مرور  اصلی درشهر، به این مرکز می رسد . بازار و تاسیسات عمومی نیز در اطراف آن قرار دارد. در حالیکه شهر های تمدن رود سند”هاراپایی” که گاهی جمعیت آنها به 50 هزار نفر هم میرسید ،بر  پایه نیاز های  شهرنشینان بنا گردیده است و راه های های رفت و آمد شهری  و نقشه شهر کاملا در همین راستا طرح شده است .  وجود شبکه آب، حمام عمومی و خصوصی در منازل  و حتی توالت هایی که فضولات آن از طریق فاضلاب های سربسته به خارج شهر منتقل می شود  در این شهر ها نشانگر سطح پیشرفته شهرسازی و معماری آن دوره است. در یکی از این شهر ها بیش از 600 حلقه چاه وجود داشته است . در ساختمان های شهری استفاده از آجر  و قیر بسیار چشمگیر است.

رود سند  نه تنها عامل توسعه کشاورزی روستا ها و تبدیل آنها به شهر های پر جمعیت بود ، بلکه راه آبی مناسبی میان شهر اطراف و حتی تماس با تمدن های میانرودان بود ، علاوه بر اشیا یافت شده در محل که نشانگر ارتباط تجاری میان این تمدن هاست ، در مدارک  بدست  آمده از دوره سارگون دوم پادشاه اکد نیز می دانیم تجارت میان هند و بین النهرین از طریق خلیج فارس انجام می گرفته است.  این تمدن در اوایل هزاره دوم  به دلایلی نامشخصی از میان رفت.هر چند تا دهه شصت میلادی   ورود  آرین ها  را دلیل نابودی تمدن  دره سند می دانستند.

  دوره تمدن “ودیک” از 1500 تا 600 پیش از میلاد

ورود  قبایل هند و اروپایی به شبه جزیره هند : آریایی ها از راه آسیای مرکزی و شمال افغانستان  به  دره سند ،وارد شده و تا جنوب شبه جزیره هند پیش رفتند . ورود و اسکان  آنها تدریجی در هزاره دوم  انجام گرفت  و البته بدون  جنگ و خونریزی هم نبود.  ریشه هند و اروپایی این قبایل تنها از طریق کلمات و گرامر  زبانی مشخص شده است وگرنه  هیچ سند و اثر باستانشناسی در این زمینه موجود نیست .

طبقات اجتماعی  در این دوره از چهار گروه تشکیل می شود : برهمن ها ، جنگاوران، پیشه وران و دهقانان خرده پا و در پایین ترین جایگاه طبقه ای که  روی زمین کشاورزی می کردند و یا  در خدمت  طبقات دیگر  بودند ( شبیه تقسیم بندی اجتماعی  در ایران باستان ) .این طبقات در هند به مرور به  به کاست تبدیل شد.

ازآمیزش  عادات و سنت های  این قبایل هند و اروپایی و با باشندگان محلی، تمدن درخشانی پا گرفت که در زمینه تفکرات  مذهبی ، فلسفی و علمی ، ادبی و هنری   دستاوردهای زیادی از خود به جا گذاشته است .از آمیزش سنتها و مناسک  تازه واردان و باشندگان پیشین مجموعه تفکراتی  شکل گرفت که آیین هندو نام  دارد .این آیین بدون پیامبر و دستگاه روحانیت ، با اجرای مناسک عمومی  پیروانش را به راه رستگاری فرا می خواند . بینش هندوئیسم بدور از دگم های مذهبی راه رسیدن  به رستگاری بشر که چندگانه می دانست و از هین روی بسیار روا دار بود .. بهمین جهت  زمانی که بودا در سده ششم و پنجم به  تبلیغ آموزه های خود پرداخت ، هیچ تنشی با  پیروان هندویسم  نداشت و  شیوه او نیز به مثابه راهی دیگر برای رستگاری پذیرفته شد .

در این دوره بیشتر حکومت های محلی بر هند حاکم بودند و بهمین جهت زمانی که داریوش هخامنشی  در سال 515 پیش از میلاد .دره  سند را تسخیر کرد با مقاومت زیادی روبرو نشد.

اسکندر مقدونی در هند

دو سده بعد از  پادشاه هخامنشس، اسکندر مقدونی نیز از شمال شرقی وارد هند شد و بخشی از شبه جزیره هند را تسخیر کرد  اما با بازگشت و مرگ او در بابل ، حکومتش هم دوامی نیافت   در همین دوره برای نخستین بار حکومت مرکزی  مقتدری ایجاد شد که چهره سرشناس آن امپراتور آشوکا ، در سال 272 پیش از میلاد در مسند قدرت بود  . در دوره او آیین بودا گسترش یافت و بخش اعظم شبه جزیره هند را در بر گرفت.

هند بار دیگر مورد تهاجم بازماندگان اسکندر قرار گرفت :  ساتراپ  باکتری  حکومتی مستقل از سلوکیان  تشکیل داد که از بلخ آغاز میشد و دو طرف دره بدخشان  را در بر می گرفت و به شما ل هند می رسید .  در 206 پیش ازمیلاد پادشاه سلوکی دوباره به باکتریا بازگشت و بهمراه  حکومت یونانی  این منطقه  بخش مهمی از هند را تسخیر نمود . این حکومت که هندو یونانی نامیده می شود بیش از یک سده بر قسمت هایی از شمال هند حکومت کرد.   از سوی دیگر نخستین امپراتوری  هند به نام موریا بین سال های 326 تا 200 پیش از میلاد بخش بزرگی زیر فرمان خود داشت ، امپراتور بزرگ، آشوکا مربوط به این  دودمان می باشد.در این دوره آیین بودا در هند رواج فراوانی داشت. پس از میلاد مسیح ،  مبلغین مسیحی به هند آمدند که  توفیق چندانی نیافتند  وحتی هیئتی که در 189  میلادی از سوی اسقف اسکندریه به هند فرستاده شد ، دست خالی بازگشت.

در سده های  دوم تا ششم میلادی  که دوره کلاسیک تاریخ هند گفته می شود ، دومان گوپا  به قدرت رسید که بخش وسیعی از هند را در قلمرو خود داشت  و در این دوره علوم  ، بویژه پزشکی و ریاضی پیشرفت زیادی کرد  از آن جمله خلق سیستم دهدهی در ریاضیات است .در این دوره  چینی ها هم بخشی از شمال هند را تسخیر کردند  و تاریخ نویسان چینی نوشته های بسیار ارزشمندی در رابطه با هند نوشته اند که بسیار ارزشمند است / چینی ها در مورد آسیای مرکزی و ایران نیز گزارشات با ارزشی دارند که به تازگی  بخش های کوتاهی از آن ترجمه شده است/.

برای آگاهی بیشتر از حضور یونانی ها  در افغانستان و  دره سند.

 

—-Grec, non grec, chinois : le site de Takht i Sangin en Bactriane

Greco-Bactrian and Indo-Greek Kingdoms

https://www.youtube.com/watch?v=DoiW8TX3QqM&ab_channel=CostasMelas

مسلمانان در هند*

 

مسلمانان  دو بار در سال 760 و 786 میلادی کابل را تسخیر کردند و سپاه آنان به سرداری محمد ابن قاسم  از رود سند گذشت و به هند وارد شد ، اما نتوانست حکومتی برقرار نماید . در سده یازدهم نیز محمد غزنوی به بهانه جهاد  هفده بار به هند لشکر کشی نمود که حاصل آن تاراج مناطق شمالی هند بود. تنها در سال 1206 بود که حاکمان مسلمان کابل بر هند شمالی غلبه کردند و  سلطان نشین دهلی بر این منطقه حاکم شد و مدت  سه قرن در مسند حکومت باقی ماند . در این دوره هرچند  فشار مضاعف اجتماعی کمر دهقانان را خورد می کرد  اما از آنجا که اسلام نظام کاستی را بر هم زد ، پیروان زیادی پیدا کرد و به ویژه پیشه وران و صنعتگران موقعیت اجتماعی مناسب تری یافتند.

در سده شانزدهم 1525 بابر  نواده تیمور  از کابل به هند آمدن و  دهلی را تسخیر کرد.وحکومت مغولان هند را بنیاد نمود دوره رونق این دودمان  در زمان “اکبر شاه ” بود که همزمان با شاه عباس بزرگ در ایران می باشد.   در این دوره اقتصاد هند رونق یافت  و  زبان پارسی زبان  فرهنگ و ادب بود و تاج محل نماد  معماری این دوره می باشد. حمله نادر شاه افشار به هند در سال 1739 ضربه بزرگی به هند زد و انقراض دودمان گور کانی را سرعت بخشید

تاج محل  ، کاخی که به فرمان شاه گورگانی  برای یادید همسرش  بنا گردید

هند مستعمره

در مرحله نخست در سال 1757 کمپانی هند شرقی  دودمان گور کانی را ساقط نمود : این کمپانی انحصار تجارت را در اختیار گرفت . سیاست کمپانی  خرید ارزان قیمت محصولات اولیه و فروش کالا های کارخانه ای به مردم هند، بود که از این راه ثروت عظیمی حاصل آن ها می شد.البته درآمد های مالیاتی را نیز باید به آن افزود. کمپانی شیوه گردآوری مالیاتی حکومت مسلمانان را به عاریت گرفت ، بدین معنی که مهارجه های بومی مسئول جمع آوری مالیاتی بودند و در عوض املاکی به آنها اهدا می شد. نتیجه اینکه دهقانان هر روز فقیر تر شده مجبور به فروش اراضی خود می شدند.

به دنبال  شورش سیپای /سپاه؟/ که شامل  سربازان بومی انگلستان بودند ، دولت بریتانیا  تصمیم بر تغییر سیستم اداره کشور گرفت: دولت یک وزارتخانه ویژه برای اداره هند تاسیس کرد که پدر ملکه در راس آن قرار داشت و  ملکه بریتانیا به عنوان ملکه هند بر کشور حاکمیت داشت. شورش سیپاهی همزمان با شورش های ضد استعماری  /تامپینگ/در چین بود .  در کنار حاکمیت بریتانیا فرانسه /5 بندر /و پرتغال نیز بندر منطقه “گوا” را تحت حاکمیت خود داشت

استقلال هند

شورش ها ضد استعماری گاه به گاه  در سده نوزده و اوایل قرن بیست صورت می گرفت . با فرارسیدن جنگ های جهانی  ارتش هند در خدمت منافع بریتانیا قرار گرفت  و تلفات بزرگی در جبهه های جنگ بر آن وارد شد. از آنجا که بریتانیا نیز در جنگ دوم  صدمات فراوان دیده بود، در موقعیتی قرار نداشت  که با جنبش استقلال طلبانه هند به رهبری مهاتما گاندی مقابله نماید . گاندی با روش مسالمت آمیز و نافرمانی مدنی توانست مردم هند را در مبارزه شان رهبری نماید . از جمله مبارزه نمادین آنها بایکوت محصولات انگلیسی و راهپیمایی نمک بود که به بسیج عمومی منجر شد.                                                                                                          مهاتما گاندی  

هند مستقل

 

پس از استقلال هند  کشاکش میان هندو ها  به رهبری حزب کنگره  و مسلمانان  به رهبری محمد علی جناح اوج گرفت  و بعد از خونریزی های فراوان  ، پاکستان  غربی و شرقی از هند تجزیه شدند .

 

جواهر لعل نهرو  از رهبران استقلال هند و نخست وزیر هند،                                                                                             گاندی و محمد علی جناح  بنیانگذار  پاکستان .این کشور بعد از                                                                                                                                                                             استقلال هند از آن جدا شد . در جنگ های میان هندی ها و                                                                                                                                                                               مسلمانان بیش از یک میلیون کشته شدند.

او از بنیانگذاران جنبش جهان سوم بود

 

 

 

…………………………..

*حمله اعراب به ایران موجب مهاجرت بسیاری از زرتشتیان به هند شد که امروزه به نام پارسیان هند خوانده می شوند. و از این رو می‌توان آنان را نخستین جامعه مهاجر ایرانی به‌شمار آورد. نخست آنان در ایالت گجرات در کشور هندوستان مستقر شدند. امروزه جمعیت پارسی‌ها حدود یکصد هزار نفر برآورد می‌شود که نزدیک به ۸۰ درصد آن‌ها در ایالت ماهاراشترای هند و در شهر بمبئی (مومبای) و اطراف آن ساکن هستند. قصه سنجان ، منظومه ایست به پارسی که داستان مهاجرت  دشوار و غم انگیز زرتشتی ها ست  از وطنشان.

هند ، کشوری که از نو باید شناخت!

از ویژگی های  هند ، نظام تقسیم بندی اجتماعی بر اساس منشا خانوادگی آن ها ست. در این سیستم”کاستی”  جمع کثیری از مردم  که “نجس” خوانده می شوند  وبسیاری از تهیدستان  در حلبی آباد های اطراف شهر های بزرگ در شرایط  بهداشتی بسیار بد زندگی می کنند. کشور هند که بیش از دو قرن مستعمره بریتانیا بود ،در سال 1947 به استقلال دست یافت. مبارزه مدنی طولانی مدت  برای کسب استقلال ،راه آینده آنان را رقم زد: به همت  بخشی ازمردم و روشن بینی رهبرانشان، بزرگترین دموکراسی جهان پا گرفت و   با شگفتی  اکنون بیش از هفاد سال از عمر آن می گذرد. کشوری که که مردمانش به بیش از ده ها زبان سخن می گویند و پیرو ادیان گوناگون هستند ، توانسته است  یکپارچگی  خود را حفظ نمایند و آزادی های مدنی وبنیاد های دموکراتیک  را پاس دارد وحکومت  را سرپا نگه دارند: در جامعه ای چنین فقر زده و دستحوش بی عدالتی  چنین کاری ازشگفتی های روزگار ست!

اما تمدن هند بر پایه روا داری  بنا شده است .آیین هندو و بودا ، فلسفه رستگاری فرد را در گرو  کردار و انتخاب  او می داند.  بر ای دستیابی به”نیروانا” و رستگاری راه یگانه وجود ندارد .، بلکه هر کس از طریق خود آنرا جستجو می کند و به انتخاب دیگری احترام می گذارد. این احترام به حیوانات و طبیعت نیز گسترش یافته است : برای بسیاری تعجب آور است که مردمی گرسنه باشند  و نه تنها  از خوردن حیوانات پرهیز کنند بلکه مراقب آن ها هم باشند. احترام به زندگی و طبیعت از سنت ها جا افتاده در هند است . بسیاری  از مردم گیاه خوارند و با همه سخت کوشی ، قانع.

انها حتی در تمدن بسیار باستانی شان در دره  سند نیز  دولت-شهر هایشان  حکومت های جنگ طلب و متجاوزی نبودند .برای نمونه یک بار هم به فلات ایران تجاوز نکردند ، در حالیکه بار ها از سوی شرق مورد تاخت و تاز و غارت قرار گرفتند.  بر خلاف اعراب  مسلمان ، هند با اروپا هم خرده حساب تاریخی نداشته است. آگر جنگ ها مسلمانان  در شرق و غرب اروپا بهانه سیاست استعماری غربی ها شد ، تجاوز واشغال هند توسط پرتغال، هلتد ، بریتانیا و فرانسه جز متامع استعماری دلیل دیگری نداشته است.

امروز ه هند  با بیش از یک میلیاردجمعیت و اقتصادی بالنده ،قدرت بزرگی در آسیا ست ، علیرغم درستی انتقادات فراوانی که از سیستم کاستی جامعه هند می شود ، این کشور مستحق داشتن جایگاه واقعی خود در جامعه جهانی و ارگان های بین الملی است.