سفر به اروپای جنوب شرقی(23/1)

با سلام و درود به هم کاروانی های قدیمی ،

در تدارک سفری برای ماه مه هستم ، سفری دوباره به چند کشور بالکان ، به منظور آشنائی بیشتر با مردمان ، طبیعت و جغرافیای آن. اگر مایل بودید در این تجربه همراه ماباشید ، به من خبر دهید تا گزارشات آن را برایتان بفرستم وگرنه مزاحم اوقات شما نخواهم شد.

مقصد ما شهر “تسالونیک” ، مرکز استان مقدونیه ،در شمال یونان است و نخستین پرسش من این است که داریوش پادشاه هخامنشی در این سرزمین چه میکرد؟ و در ادامه از طریق چهره های سرشناس تسلونیک به جغرافیا و تاریخ مردمانش نظری می اندازیم . در این سفر “جغرافیا” و “راه های تجاری” به عنوان دو عامل شکل بخشیدن به ساختار اجتماعی -سیاسی جوامع بشری مورد توجه خواهد بود.

در این مسیر زمانی که از کنار رودخانه ها می گذریم و به آب روان می نگریم ، علاوه” بر گذر عمر “، به یاد کار کرد این رود ها چون “اتوبان های طبیعی” برای مبادله کالا در زندگی مردمان هم توجه خواهیم کرد. گستردگی دریا ها وکشتی هائی را نظاره می کنیم که همراه کالا های تجاری، مهارت ومعرفت بشری را به دور دست ها منتقل می کنند. رود و دریا ،چون کوه مرز ی طبیعی میان جوامع بشری است که امنیت جوامع را تامین می کند. این کوه های سر به فلک کشیده در خود معادنی دارند که تامین کننده نیاز های اولیه بشر هم هست . در دامنه کوهپایه ها و دشت های فراخ، خوراک و پوشاک این مردمان فراهم می شود. ترکیب این عوامل نه تنها رنگ پوست و ترکیب جسمانی ما را شکل میدهد بلکه عامل مهمی در ساختار اجتماعی جوامع ما نیز هست. درک جایگاه جغرافیای این طبیعت همچون مادری که جوامع انسانی در دامن آن پرورده می شود، شاید چشم انداز ما را در “راه” زندگی گسترده تر نماید.

“بالکان” از منظر چندگانگی قومیتی و آمیزش فرهنگ و ادیان گوناگون و همچنین جایگاه ژئوپلیتیک آن، شباهت هائی با “خاورمیانه” دارد. همسایگی این دو منطقه، یکی دراروپا و دیگری در آسیا، این سرزمین ها را به “گره گاه های تاریخ “و به گونه ای “میانه دنیا “بدل کرده است. از آنجائی که منطقه بالکان در اروپای جنوب شرقی قرار دارد ،جهانیان و به ویژه اروپاییان نیروی بیشتری گذاشته اند تا تشنج در این منطقه کاسته شود .با اینکه بخش مهمی از این سرزمین در چارچوب ” اتحادیه اروپای ” قرار گرفته است ، هنوز مشکلات زیادی باقی است . برای آشنایی بیشتر به این تجربیات در این سفر به حال و هوای این مردم نظری می افکنیم .

…………………………………………

فهرست

کشور های بالکان

بالکان یکی از سه شبه جزیره اروپای جنوبی است. از سه طرف به کرانه دریا می رسد: از غرب به دریای آدریاتیک و دریای ایونی، از جنوب با دریای اژه و از شرق به دریای مرمره و دریای سیاه. در شمال، به طور کلی با مسیرهای دانوب، ساوا و کوپا محدود می شود. این منطقه در مجموع بیش از 550000 کیلومتر مربع مساحت دارد و نزدیک به 53 میلیون نفر جمعیت دارد.

عثمانی‌ها jسرزمین های تسخیر شده خود در جنوب شرقی اروپا را به‌عنوان روملیا (Rum-eli به معنی «کشور رومیان» می خواندند.

نام این سرزمین از رشته کوه‌هایی که اکنون «بالکان» نامیده می‌شود ، اخذ شده است. در زمان امپراتوری عثمانی سرزمین های تسحیری خود در جنوب شرقی اروپا را روملیا (Rum-eli به معنی «کشور رومیان») می‌نامیدند.

اگرچه نام بالکان تا قبل از قرن چهاردهم به اثبات نرسیده است، اما پیشینیان، مؤثر در بالکان (تزهای آنها در مدارس تدریس می شود) به این نام قدمت بزرگی نسبت می دهند و قدمت آن را به پروتو-هندواروپایی bhelg (خط الراس، تاج, قله) via bala-khana («خانه مرتفع» در فارسی4) . .